Boya Hataları 5 – Çatlama ve Çamur Çatlağı

Sonkat boya yüzeyinde değişik yön, derinlik ve boyutlarda çatlaklar oluşması durumudur. Bazı çatlaklar zemine kadar inerken bazıları yalnız son katta belli olur. Çatlama sonkatın altında daha önce oluşmuş ince çatlama ve kabarcıklaşma gibi sorunların sonucunda da oluşur. Bazı çatlamalar kuru boya filmindeki kurumuş çamura benzemektedir.

Boyalarda çatlamalar çamura benzer ve derin çatlaklar şeklindedir. Bir başka deyişle çatlama, boya filminin erken yaşlanması sonucu oluşan ve kaplamanın üstüne doğru kuru film tabakasının çatlaması, boyanın tamamen koruyuculuk özelliğini yitirmesidir. İlk safhalarında kılcal olan çatlaklar daha sonra pul pul dökülmeye dönüşür. Bazı son kat boyadaki çatlamalarda zımpara ve diğer izler görülebilmektedir. Bu tür yüzey bozukluğu, parlaklığın düşük olmasına neden olur.

mud cracking

Şekil 1. Çamur Çatlağı

cracking

Şekil 2. Çatlama

NEDENLER:

  • Genellikle inorganik çinko silikat veya su bazlı boyalar gibi yoğun pigmentli astar uygulanması.
  • Boyanın çok kalın uygulanması.
  • Pürüzlü yüzeylere uygulanması.
  • Düşük kaliteli boyanın az örtücülüğünü önlemek için boyanın çok kalın uygulanması.
  • Köşe ve kenarları sonlandırırken, fazla kalın boya kullanılması.
  • Gözle görülemeyen, küçük çatlaklar bulunan eski boyalı yüzey üzerine tamir yapılması veya tamir boyası katlarının fazla yapılmış olması.
  • Birbirine uygun olmayan astar ve son kat boyanın birlikte kullanılması.
  • Çok kalın tatbikatlarda özellikle macunlarda bir önceki katın iyice kurumasını beklemeden bir sonraki katın uygulanması
  • Uygulama yapılan yüzeylerin aşırı nem veya sıcaklık farklılıkları.
  • Uygun olmayan ürünlerle çalışılması.
  • Isı farklılıklarından dolayı buğulanma.
  • Yapışma ve esneklik eksiği olan düşük kaliteli boya kullanımı.
  • Aşırı sertleşmiş ve çok yaşlı sentetik boyanın gevrekleşmesi.

ÖNLEMLER:

  • Kalın uygulamadan kaçınılmalı ve bunu önlemek için önerilen sprey tekniği ve kat sayısına dikkat edilmelidir.
  • Birbirine uyum sağlayan malzemelerin önerilen kalınlıklarda uygulanması gerekir
  • Aşırı kaba zımpara ile yüzey hazırlığı yapılmamalıdır. Alt yüzey özenle hazırlanmalıdır.
  • El kitabında kullanım önerilerine uyulmalı, kuruma sürelerine dikkat edilmelidir.
  • Her kata ayrı ayrı kuruma süresi uygulanmalıdır.

Not:  çamur çatlağı olmadan kalın film şeklinde uygulanabilmesi ve çatlak köprüleme özelliğine sahip olması gerekmektedir. Diğer bir deyişle, EN 1062-1 ve ‘GESVWAC’ sınıflandırmasına göre, kaplamaların E4 (200- 400 μm arasında film kalınlığı) ve A1 (çatlak köprüleme kabiliyeti 100 μm’dan büyük) sınıflandırmasına uyması gerekmektedir.

ONARIM:

  • Çamur şeklinde oluşan çatlamalarda zımparalama ve kazıma yolu ile boya kaldırılır.
  • Çamur çatlaklı alanlar, yüksek kaliteli su bazlı boya ile tekrar boyanmadan önce yüzey zımparalanarak tamir edilebilir.
  • Yüksek kaliteli su bazlı boyalar kullanarak astar ve tekrar boyama yapılır.
  • Kaliteli boyaların çamur çatlağı eğilimini azaltıcı, yüksek kaliteli içerikleri vardır. Ayrıca çok kalın boya uygulama eğilimini azaltıcı, çok iyi yayılma ve örtme özellikleri vardır.

KAYNAKLAR:

  1. The MPI Group, Coating Defects, Erişim tarihi: 15 Temmuz 2016, http://www.mpigroup.co.uk/publishing/fitzs-atlas-of-coating-defects/translation/4-coating-defects/
  2. Paint Quality, Identifying and Resolving Common Paint Problems, Erişim tarihi: 15 Temmuz 2016, http://www.paintquality.com/en/tools/problem-solver
  3. Boya Türk, Yarı Esnek Dış Cephe Duvar Boyalarında Terleme ve Çiçeklenme Nasıl Önlenir?, Erişim tarihi: 15 Temmuz 2016 http://www.boyaturk.com/Haber/Yari-Esnek-Dis-Cephe-Duvar-Boyalarinda-Terleme-ve-.html